Xembulu Ina Ndivaahu

Ina ndivaa'u  tsa isokó xaan

Libru ihya Caahán tsi iin xembulu tsa sɨɨ xaan tan ihya tsatyiñú alfabeto tsa tsatyiñú ra maestro tsa uvi yuhu caahán. Tan nu alfabeto tsaa ihya, tsatyiñú ra naha tsa cuví saltillo (') tsa cuenda tsa tsanyaá yo iin ndusu tumaa tuhun tsa nyaá ihya so'o (oído). Nuu inga tucu libru tsatyiñú tsa cuví h tsa cuenda ndusu ihya (soho). Tan inga tucu tsa nasama cuví tsa tsatyiñú (k) tsa tan ña tsatyiñu (c) o (qu) tumaa tuhun tsa nyaá ihya ka'nu (grande) tan kɨtɨ (animal); nuu libru tsa tsa quita̱ tuhun ihya tsicunyaa̱ tsi tyehen (cahnu) tan (quɨtɨ). Maa tyin tandɨhɨ maa tsa nasama̱ ihya tsa luxu ñi cuví tsi, tan tsa cua cahvi yo xembulu ihya, cua coto yo tyin ña yɨɨ cua cutuñi iñi yo itsi.

Tsikoo iin tsa'a intu'un ina ndivaa'u  tsiká nuu tɨ kua'an tɨ tsitsi ku'u nandukú tɨ tsa katsi tɨ tyin ya'a xaan isokó  tɨ.

Tan nu kua'an tɨ kan nye'e tɨ ya'a intu'un kuñexu, tan kitsa'a nyaá nda'a tɨ tsi kuñexu kan.

Tan nayu'vi xaan ra kuñexu kan tyin ña kunyee ka tɨ tsinú tɨ tyin tsa tsa'nu xaan tɨ, tan inya'a ñi tsikuɨñɨ  tɨ ma'ñu ityi kan, nyiko  koo tɨ nuu ina ndivaa'u  kan katyí tɨ:

-Kukuɨñɨ  ji'na.  ¿Náa kuenda nyaa nda'á un tsi yu? ¿Katsi un tsi yu kuñí  un? ―katyí tɨ.
--iNditsa! ¡Katsi yu tsi un kuñí yu! ―katyí nu ina ndivaa'u kan.
 

-Ña katsí un tsi yu --katyí tɨ-. Tyin tatun katsi un tsi yu kua kúu un. Kuñí tuku maa un tyin kuñexu kuví yu.  Ñavin. Koo kaa kuú yu'u, tyin tatun kua katsi un tsi yu, tsa nditsa tyin kua kúu un tsi'in nyixi yu -katyí tɨ tsi'in nu ina ndivaa'u kan.

Tan tsikan tu'un nu ina ndivaa'u kan, tan katyí nu:
-¿Tan naa taa'an  maa tsi katsi yu? -katyí nu.
Tan naka'an ra kuñexu kan:
 
-Katsi yuku tsa naki'in va'a yu tsitsi tyika i'ya, tyin yuve'e yu kua ndaka yu kan tan kitsa'a  nyaa nda'á un tsi yu.
 

-Tandɨ'ɨ maa ra kuñexu na'a ra taa'an xaan iñi ra na' a yuku i'ya
-katyí nu ina ndivaa'u kan-, maa tyin ña tu'va  nu koo kaa katsi yuku i'ya.  Ra kuñexu na'a ra tu'va tsatsí yuku. Kuñí tsi katyí tsi tyin kuñexu kuví un, ndi maa katyí un tyin ñavin. Kuví  kua jandavi ña'a un tsi inga ra na' a, maa tyin tsi yu'u ña kuví.
 

Tyin yu'u ña kuví  katsí yu koo kaa. Náa tsa va'a tyin kuñexu kuví un tyin ya'a xaan taa'an iñi yu'u katsí yu kuñexu --katyí nu ina nduvaa'u  kan.
Takan tan tsatsi nu tsi ra kuñexu tsa kuñi jandavi ña'a tsi nu. 

Tan tsatsi ndɨ'ɨ nu yuku tsa yɨ'ɨ́ tsitsi tyika ra kuñexu kan.  Tan tsa ya'a ndɨ'ɨ tsatsi tɨ yuku kan tsi kitatu tɨ tsa'a iin yutun
Vatɨ.

Maa tyin tsa tsanuu luxu ka, tsi'i tɨ tyin yuku tsa tsatsi tɨ kan, yuku xaan kuví  kan.

 

Coyote.jpg
Share